Skip to Main Content

Projekty badawcze w sieci VIA CARPATIA

Filtry

Szczegóły projektu badawczego

Numer umowy
2019/03/X/ST8/01505
Wykonawcy badań/ podległość
Wydział Mechaniczny (WM)
Tytuł
Metoda identyfikacji uszkodzeń wału w trakcie pracy maszyny wirnikowej na podstawie autorskiego modelu diagnostycznego w postaci różnicy przesunięć fazowych sygnałów
Streszczenie
W ostatnich latach w tematyce diagnostyki maszyn wirnikowych coraz większą uwagę zwraca się na przejście z diagnostyki w warunkach stacjonarnych do diagnostyki w warunkach pracy, w której demontaż elementów i zatrzymanie maszyny nie są konieczne. Takie podejście znacząco zmniejsza koszty eksploatacyjne i czasy przestoju maszyn. Wymaga jednak opracowania modeli diagnostycznych, w których będą uwzględnione sygnały diagnostyczne, jak i sygnały otoczenia pracy maszyny. W chwili obecnej Wnioskodawca rozwija dwie parametryczne metody diagnostyczne do diagnostyki maszyn wirnikowych w trakcie ich pracy. Są to: metoda kwadrat wzmocnień amplitudowych (opracowana w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych) oraz metoda wykorzystująca różnicę przesunięć fazowych (opracowana w Politechnice Białostockiej). Obie metody zostały zweryfikowane eksperymentalnie dla łopatek sprężarki silnika turbinowego SO-3 i szeroko opisane w literaturze. Niestety, w badaniach eksperymentalnych nie ma możliwości sprawdzenia skuteczności metod dla wirnika z uszkodzoną łopatką, gdyż praca silnika, np. z naciętą łopatką skutkowałaby jego uszkodzeniem i zagrażała osobom wykonującym eksperyment. Od 2018 r. badania eksperymentalne weryfikujące skuteczność obu metod zostały przeniesione równolegle na diagnostykę wałów. Obecnie sprawdzona została symulacyjnie i eksperymentalnie metoda wykorzystująca kwadrat wzmocnień amplitudowych. Celem założonego zadania badawczego jest identyfikacja symulowanych uszkodzeń wału (poprzez wykonane nacięcia na różnych głębokościach i długościach wału) za pomocą metody wykorzystującej różnicę przesunięć fazowych sygnałów. Metoda ta jest trudniejsza w implementacji (w porównaniu do metody wykorzystującej kwadrat wzmocnień amplitudowych) ze względu na to, że przesunięcie fazowe zależy nie tylko od sygnału mierzonego y, ale także od sygnałów otoczenia x, które są praktycznie niemożliwe do zbadania i uwzględnienia w modelach diagnostycznych. Aby wyeliminować wpływ sygnałów otoczenia zastosowano nowatorskie podejście, w którym sygnał zarejestrowany w trakcie jednego pełnego obrotu wału był podzielony na dwie części i dla obu części wyznaczono przesunięcie fazowe. Dało to możliwość wyznaczenia ilorazu tych przesunięć fazowych i obliczenie różnicy przesunięć fazowych sygnałów. W modelu tym istnieje możliwość wyeliminowania wpływu sygnałów otoczenia z modelu diagnostycznego (przy założeniu, że w dziedzinie częstotliwości sygnały otoczenia są identyczne w bardzo krótkich odcinkach czasu). Uzyskane przebiegi czasowe sygnałów i odpowiadające im parametry modelu diagnostycznego pozwalają na identyfikację charakterystyk dynamicznych wału, które zależą od bieżącego stanu technicznego. Przedstawiona w tym wniosku metoda diagnostyczna jest kontynuacją pracy nad rozwojem metod parametrycznych do diagnostyki maszyn wirnikowych w trakcie ich pracy. Dzięki zakupionym próbkom – wałów testowych było możliwe nie tylko symulacyjne sprawdzenie metody ale również zrealizowanie eksp
Program
MINIATURA
Uczelnia
Politechnika Białostocka
Slowa Kluczowe
maszyna wirnikowa; model diagnostyczny; różnica przesunięć fazowych; wał